ไม่ได้มีสถาปัตยกรรมอันยิ่งใหญ่ ไม่ได้มีการตกแต่งอันอลังการ
แต่วัดขุนโลก อารามร้างสมัยอยุธยาตอนปลาย คืออนุสรณ์สถานการรบครั้งที่ 7 ของวีรชนบ้านบางระจัน เมื่อครั้งสงครามเสียกรุงครั้งที่ 2
.
พงศาวดารบันทึกไว้ว่า เนเมียวสีหบดี แม่ทัพใหญ่พม่าได้จัดทัพมาตั้งมั่นสร้างค่าย ณ บ้านขุนโลก เมื่อชาวบ้านบางระจันรู้ข่าว นายจันหนวดเขี้ยวรีบนำทัพชาวบ้านพันกว่าคน เข้าจู่โจมทัพพม่าแบบไม่ให้ทันตั้งตัว โดยมีขุนสรรค์ ผู้ชำนาญอาวุธปืน คุมพลแม่นปืนคอยยิงป้องกันทัพม้าของพม่าในระยะไกล
พม่ายังไม่ทันตั้งค่ายเสร็จ เมื่อถูกบุกอย่างกระทันหัน จึงถูกไล่ล่าฆ่าฟันตายหมดสิ้น รวมทั้งหัวหน้าค่ายก็ตายในที่รบ เป็นชัยชนะครั้งใหญ่ของชาวบ้านบางระจัน ที่ทำให้ทัพพม่าต้องหยุดรบไปเนิ่นนานถึงครึ่งเดือน
.
บ้านขุนโลกในปัจจุบันยังหลงเหลือกลุ่มโบราณสถานอยู่จำนวนหนึ่งให้เยี่ยมชม เจดีย์ประธานทรงระฆังขนาดใหญ่ รอบฐานก่อเป็นซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูป 10 ช่อง
อุโบสถเหลือแค่ส่วนฐานสูงและผนังบางส่วน ผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีบันไดก่ออิฐขึ้นด้านทิศตะวันออก สองฟากซ้ายและขวา ขึ้นไปฐานยกสูงประมาณ 1.60 เมตร มีบันไดก่ออิฐทอดลงไปยังพื้นอุโบสถด้านใน ริมผนังฝั่งตะวันตกในอุโบสถก่ออิฐเป็นฐานแข้งสิงห์แบบอยุธยาตอนปลาย สำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปลดหลั่นกันเป็นชั้น ๆ บนฐานเรียงรายด้วยซากชิ้นส่วนพระพุทธรูปหินทรายศิลปะอยุธยาเขียวครึ้มด้วยตะไคร่ระเกะระกะ
.
หน้าอุโบสถยังมีเจดีย์รายสององค์ องค์หนึ่งสภาพค่อนข้างสมบูรณ์ลักษณะเป็นเจดีย์เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสองแบบอยุธยาตอนปลาย องค์หนึ่งปรักหักพังเหลือเพียงส่วนฐาน
จากรูปแบบโบราณสถานโบราณวัตถุที่เห็น ลักษณะฝีมือช่างท้องถิ่น ขนาดไม่ใหญ่โตมาก น่าจะเป็นวัดราษฎร์ ใช้สำหรับประกอบพิธีทางศาสนาประจำชุมชน
.
ความโดดเด่นของวัดขุนโลกแห่งนี้จึงอยู่ที่บรรยากาศของโบราณสถานสงบร่มรื่นภายใต้ร่มเงาเขียวครึ้มของหมู่ไม้ สถานที่ซึ่งคนรุ่นหลังอย่างพวกเราควรได้มาสำรวมจิตใจ รำลึกถึงวีรกรรมของบรรพชนชาวบ้านธรรมดาที่หาญกล้าจับอาวุธขึ้นต่อกรกับกองทัพของพม่า เพื่อรักษาแผ่นดินบ้านเกิดให้ตกทอดมาถึงลูกหลานตราบทุกวันนี้
.
  ที่ตั้ง
วัดขุนโลก ตำบลถอนสมอ อำเภอท่าช้าง จังหวัดสิงห์บุรี

ที่มา : ข่าวสารการท่องเที่ยว ททท.